OẢN ĐƯỜNG - TINH HOA CỦA ĐẤT TRỜI
Các cụ ngày xưa có câu:
“Ba mươi, mùng một, ngày rằm.
Ai muốn ăn oản thì năng lễ chùa”
( Xem thêm các mẩu Oản Tài Lộc mới nhất tại đây)
Oản đường là một trong bốn thứ đồ lễ không thể thiếu của các cụ ngày xưa dâng lễ Phật, tổ tiên trong các ngày lễ, tết cổ truyền của dân tộc. Nếu như nén hương thắp lên tượng trưng cho nghi lễ, hoa mang đến vẻ đẹp mà trời đất ban tặng, quả là đại diện của sản vật quê hương, thì oản đường thanh khiết, trắng trong, làm từ gạo nếp, đường trắng, là biểu tượng tinh hoa của trời đất.
( Oản đường cổ truyền)
Là lễ vật dùng để dâng cúng, chiếc oản của đất Tràng An thơm ngon, tinh khiết không làm từ bất cứ nguyên liệu nào khác, ngoài nếp cái hoa vàng, đường cát tinh luyện và hương hoa bưởi. Nếp cái hoa vàng rang chín, đem xay nhỏ, mịn. Đường cát trắng tinh luyện đem nấu với nước theo tỉ lệ thích hợp rồi để cho nguội (bước này gọi là hoán đường). Đường hoán xong, để nguội rồi cho vào với bột, rắc hương hoa bưởi, rồi cán đều. Cán bột với đường bằng cái lăn gỗ cho tới khi bột, đường bông tơi lên như bỏng. Cuối cùng chỉ việc đóng khuôn.
Oản được đóng bằng khuôn gỗ. Khuôn oản có rất nhiều kích cỡ từ nhỏ đến to, nhưng tất cả đều có dáng hình trụ tháp có chóp bằng. Những họa tiết khắc hình rồng chạy chung quanh phẩm oản ẩn chứa rất nhiều ý nghĩa về lòng tôn kính, linh thiêng, thể hiện rất rõ nét tinh hoa của xứ kinh kỳ xưa.
Chiếc oản sau khi ra khỏi khuôn, trắng muốt, thơm ngào ngạt hương bưởi, đóng vào giấy bóng kính ngũ sắc xanh, đỏ, vàng, hồng, trắng, dán một cái tem vàng trổ chữ Thọ trên đỉnh, thế là xong chiếc bánh cổ truyền dân tộc Việt.
( Quy trình đút khuôn oản đường và đóng gói )
Trong các công đoạn làm oản, khâu “hoán” đường là quan trọng nhất. Đường không đủ độ ngọt, không đủ độ kết dính, thế là hỏng hết cả mẻ oản. Chiếc oản đóng ra phải chắc, không vỡ vụn, khi ăn sẽ dẻo thơm vị gạo nếp mới, thoảng hương hoa bưởi, ngọt thanh mà không hề chua, mềm dẻo mà không ngán. Ngoài ra, người có kinh nghiệm làm oản còn phải biết gia giảm nguyên liệu tùy theo sự thay đổi của thời tiết để có thể ra được sản phẩm ưng ý dù không dùng chất bảo quản. Nếu để ăn, thì sau khi “ra lò” một tháng mùi vị vẫn thơm ngon, còn nếu chỉ để bày, thì có thể dùng được tới 4 - 6 tháng.
Xem thêm các mẩu Oản nghệ thuật nổi bật nhất tại Oản Bồ Đề Tâm Hường Phát